Vijf vragen aan… de gemeente Utrecht. Over hoe de gemeente als werkgever inzet op duurzame mobiliteit
- Gemeente Utrecht geeft het goede voorbeeld in duurzame mobiliteit.
- Auto’s zijn uitzondering, fietsen en OV de standaard voor medewerkers.
- Fiscale voordelen voor fietsen en volledige OV-vergoeding beschikbaar.
- Managers spelen een actieve rol in spitsmijdend reizen.
- Inspirerende medewerkersverhalen worden intern gedeeld via intranet.
- Publicatie
- 25 februari 2025
Hoe zorg je er als gemeente voor dat je eigen medewerkers duurzaam reizen? In een reeks interviews laten we koploper gemeentes aan het woord aan de hand van vijf vragen over dit onderwerp. We spraken afgelopen maand met Luuk Wesseling (Strateeg Facility en Huisvesting) en Geert Watzeels (Strateeg Human Resource Management) over de ambities en aanpak van de gemeente Utrecht. Hoe pakken zij het aan en wat kunnen we van hen leren? Je leest het hier.

Is het voor de gemeente Utrecht belangrijk om het goede voorbeeld te geven?
Duurzame mobiliteit en goede bereikbaarheid zijn belangrijke thema’s voor de gemeente Utrecht, zowel voor de inwoners als voor de eigen medewerkers.
Als gemeente moeten we het goede voorbeeld geven en onze visie in de praktijk brengen.
Luuk Wesseling, Strateeg Facility en Huisvesting
“Wat we van de stad verwachten, moeten we zelf ook doen. Dat staat duidelijk in het coalitieakkoord van het huidige College B&W.” Geert Watzeels sluit zich hierbij aan: “Een gewenst mobiliteitsbeleid moet ook in de eigen organisatie worden toegepast. De wethouder kan niet verwachten dat inwoners en bedrijven hun gedrag aanpassen als de eigen medewerkers dat niet doen. Door intern dezelfde ambities te hanteren, geven we het goede voorbeeld.”
Hoe stimuleren jullie duurzaam reizen bij medewerkers?
De gemeente Utrecht zet breed in op duurzaam vervoer. Dit geldt niet alleen voor woon-werk verkeer, maar ook voor dienstreizen.
De auto is bij ons écht de uitzondering. Ons Stadskantoor zit direct aan het Centraal Station Utrecht. Dus in principe reist iedereen met het openbaar vervoer, de fiets of lopend.
Geert Watzeels, Strateeg Human Resource Management
"De auto is alleen een optie als het echt niet anders kan, zoals bij medische noodzaak. Dat zie je ook terug in onze regelingen. Zo kunnen medewerkers fiscaal voordelig een fiets aanschaffen en wordt ov 100% vergoed. Medewerkers reizen door het gebruik van de NS-businesscard privé ook met korting”, vertelt Geert Watzeels. Luuk Wesseling vult aan “Dat betekent dat onze voorzieningen hierop zijn ingericht. We hebben een zeer beperkt aantal parkeerplaatsen. Voor een dienstrit in de stad maken onze medewerkers gebruik van leenfietsen – ook elektrisch. We hebben geïnvesteerd in een moderne fietsstalling met ruimte voor bakfietsen en e-bikes. En onze medewerkers kunnen hier douchen.”
Daarnaast stimuleert gemeente Utrecht hybride werken door het faciliteren van uitgebreide thuiswerkvoorzieningen zodat medewerkers thuis een comfortabele werkplek hebben. Vanuit de Cao is er ook een thuiswerkvergoeding van €3 per dag.
Luuk Wesseling licht het nieuwe werkplekconcept toe dat ze stapsgewijs per verdieping van het Stadskantoor introduceren “Per afdeling voeren we bij de herinrichting van hun verdieping teamgesprekken over hoe we binnen de gemeente Utrecht hybride kunnen werken. Met optimaal gebruik van zowel het kantoor als de digitale mogelijkheden. Het is een langdurig proces om één voor één met alle teams te spreken. Toch merken we dat dit een effectieve manier is om medewerkers bewust te maken van de mogelijkheden en aan te zetten tot nieuw gedrag.
Spits mijden is ook een onderwerp in deze gesprekken. We bespreken hoe we er met elkaar voor kunnen zorgen dat de spitsdrukte op de ‘kameeldagen’ – dinsdag en donderdag – zoveel mogelijk wordt beperkt. Door juist op die dagen voor of na de spits naar kantoor te reizen of juist dan te kiezen voor een thuiswerkdag. Managers vervullen hierbij een belangrijke voorbeeldrol voor de rest van het team”.
Een aantal andere inspirerende maatregelen van de gemeente Utrecht
- Boa’s en Stadsbedrijven rijden zoveel mogelijk elektrisch. In de binnenstad varen zelfs elektrische boten die het vuilnis ophalen. Dit zorgt voor minder CO2 uitstoot, en geen hinder voor ander verkeer op weg.
- De gemeente interviewt eigen medewerkers die vooroplopen als het gaat om duurzaam reizen. Deze verhalen worden gedeeld op intranet om andere collega’s te inspireren.
- Ook met inkoop houdt de gemeente Utrecht rekening met duurzame mobiliteit. Zo maken ze bijvoorbeeld gebruik van City Hub. Hiermee worden leveringen vanaf de rand van de stad met elektrische vrachtauto’s bezorgd in de binnenstad.
- De gemeente Utrecht heeft jaarlijks een Lekker-In-Je-Vel week waarbij fysiek en mentaal welzijn centraal staan. Het stimuleren van actieve mobiliteit is daar ook onderdeel van.
Met welke uitdagingen heeft de gemeente Utrecht te maken?
De gemeente Utrecht is ambitieus om het mobiliteitsbeleid verder te verduurzamen, maar kijkt ook kritisch of investeringen de moeite waard zijn.
We zijn al succesvol als het gaat om medewerkers uit de auto krijgen. Het laaghangend fruit hebben we nu gehad. Dus als we extra impact willen maken, dan vraagt dat relatief meer inspanning, tijd en geld.
Luuk Wesseling, Strateeg Facility en Huisvesting
Geert Watzeels vult aan: “Met het ravijnjaar in zicht moeten we prioriteiten stellen. Dat betekent dat we niet zomaar alle plannen kunnen uitvoeren. Zo is er al geruime tijd de wens voor een mobiliteitsapp waar onze medewerkers alle reiskostenvergoedingen op 1 plek kunnen regelen. Daarbij vragen we ons dan af, is het belangrijk genoeg om daar nu tijd en geld in te investeren? We blijven een overheidsorganisatie en willen verantwoord omgaan met onze budgetten”.
Waar zijn jullie trots op?
De gemeente Utrecht heeft het autogebruik onder medewerkers op het Stadskantoor de afgelopen jaren drastisch verminderd. Luuk Wesseling: “Bijna niemand komt daar nog met de auto, tenzij het écht niet anders kan. Dat is een mooie mijlpaal voor ons. De ov-mentaliteit is helemaal in onze werkcultuur verweven en wordt gedragen door onze medewerkers. Daar zijn we trots op”.
Welke plannen heeft de gemeente Utrecht om mobiliteit verder te verduurzamen?
De gemeente heeft de ambitie om in de toekomst meer medewerkers naar werk te laten fietsen.
Uit de mobiliteitsscan van Goedopweg blijkt dat er kansen liggen om medewerkers uit het ov op de fiets te krijgen. Dat draagt namelijk bij aan minder spitsdrukte op Utrecht Centraal. Het zou mooi zijn als we op den duur met verschillende interventies fietsen nog aantrekkelijker kunnen maken. Bijvoorbeeld door een nieuw fietsplan met meer fiscale voordelen, een beloningssysteem of een communicatiecampagne om medewerkers bewuster te maken van hun reisgedrag. Hiervoor hebben we nu nog geen concreet plan, maar het is wel een richting die we op willen
Geert Watzeels, Strateeg Human Resource Management

Benieuwd hoe wij jouw organisatie kunnen helpen?
Mail naar Wouter om een afspraak in te plannenMeer nieuws uit de Gemeente Utrecht
Goedopweg en de gemeente Utrecht bundelen krachten om de fietsvriendelijkheid in Utrecht Oost te verbeteren.

Werkgevers in Stationsgebied blijven werken aan piekdrukte

Grootste werkgevers in Utrechts stationsgebied gaan aan de slag met aanpak tegen hyperspits
